چشمه غربال بیز

چشمه غربال بیز در ناحیه ای خوش آب و هوا و خوش منظره در دامنه کوهی به همین نام قرار دارد.  نام غربال‌بیز به دلیل حفره‌های متعدد دامنه کوه بر این منطقه گذاشته شده که در فصل‌های پر باران، آب‌ چشمه‌ی غربال‌بیز از دامنه کوه جاری میشود. محوطه‌ی غربال‌بیز نیز در کنار بخشی از ارتفاعات شیرکوه قرار دارد و یکی از دو چشمه مهم استان است . آب غربالبیز بصورت سرریز از مظهر چشمه ظهور میکند که حفره های چشمه در وسعت ۴۰ متر مربع پراکنده شده است.

مساحت تقربیی آبریز چشمه  غربال‌بیز ۱۰ کیلومتر مربع است. بیشترین میزان آب دهی چشمه غربال بیز ۱۲۷۰ لیتر در ثانیه است که در زمان بارندگی و عمدتاً در فصل بهار صورت می گیرد از جمله ویژگی های آب چشمه غربال بیز این است که آب آن تغییر رنگ نمی دهد و کیفیت آن نیزتغییر نمی کند و با اینکه از شکاف کوه خارج می شود دارای ماهی نیز می باشد و راز چشمه غربال بیز هنوز برای مردم ناگشوده مانده است.

چشمه غربال از لحاظ تاریخی هم اهمیت و ارزش فراوانی دارد، در بررسی های تکمیلی آثار و بقایای یافته شده در محوطه غربال بیز یزد، قدمت این محوطه باستانی به دوران هخامنشی رسید. سفال های به دست آمده در این محوطه شباهت بسیاری با سفال های دوره هخامنشی دارد. کاوش در این منطقه باستانی غربال از سال 82 و در راستای پژوهش های باستان شناسی در این محوطه آغاز شده بود، به شناسایی106 گور در محدوده ای به وسعت 750 مترمربع و بنایی به مساحت دو هزار و 290 مترمربع منجر شد. “آذر میدخت اسفندیاری”، باستان شناس و سرپرست تیم کاوش در غربال بیز درباره شواهد مربوط به عصر هخامنشی در این محوطه اظهار داشتند: « در این محوطه بقایایی از نیمه دوم هزاره اول پیش از میلاد و دوران اشکانی پیدا شده است؛ ساختار این محوطه اشکانی است ولی رگه هایی از فرهنگ هخامنشیان در میان آثار کشف شده قابل شناسایی است.» “اسفندیاری” بیان کردند: «در این محوطه نشانه هایی از استقرار هخامنشیان وجود دارد ولی به دلیل اینکه کتیبه، سکه یا سنگ نگاره ای که نوع پوشاک را نشان دهد در این محوطه پیدا نشده، نمی توان با قطعیت درباره حکومت هخامنشیان در این منطقه اظهار نظر کرد.» حفاری در جبهه جنوبی محوطه که در فصل گذشته کاوش سازه ای معماری متعلق به دوران اشکانی در آن کشف شد به همراه بخش هایی که کوره های ذوب فلز در آن قرار دارد به روشن شدن قدمت این محوطه کمک می کند.